Kusurluluk Şeması Nedir?
Kusurluluk şeması kişinin kendisini eksik, yetersiz, kusurlu ve kimse tarafından sevilmeyecek biri olarak görmesine yol açan düşünce kalıbıdır. Bu şemaya sahip kişiler sürekli olarak başkaları tarafından eleştirileceklerini ve yargılanacaklarını düşünürler.
Kusurluluk Şeması Neden Ortaya Çıkar?
Aile üyelerinden birinin aşırı eleştirel olması ve kişiyi sürekli mercek altına alıp yetersiz hissettirmesi, kusurluluk şemasının ortaya çıkmasına sebep olabilir. Kardeşiyle veya akranlarıyla sürekli olarak kıyaslanan çocuklarda da oldukça yaygındır. Aile üyelerinden birinin evi terk etmesi, çocuğu reddetmesi ya da kişinin cinsel, fiziksel veya duygusal bir taciz geçmişine sahip olması da kendini suçlama hissiyle birlikte kusurluluk şemasına yol açabilir.
Kusurluluk Şeması Belirtileri Nelerdir?
Bu şemanın en temel belirtisi utanç duygusudur. Kişinin ortada görünen bir sebepten ötürü değil varoluşundan duyduğu bir utanç vardır. Kendisini sürekli eleştirir, her olumsuz olaydan kendisini sorumlu tutabilir. Başkalarının da kendisi hakkında kendisiyle aynı şeyleri hissettiğinden emindir ve bu yüzden hiçbir zaman sevilmeyeceğini, kabul görmeyeceğini düşünebilir. Kişi kusurluluğunu gizlemek için telafi olarak mükemmeliyetçiliği kullanabilir.
Kusurluluk Şemasıyla Nasıl Başa Çıkılır?
Öncelik elbette kişinin kendi düşünce kalıplarını ve yanlış veya abartılmış inançlarını fark etmesidir. Bunun için de bu inançların hangi ebeveynden miras kaldığını bulmak önemlidir. Ebeveynlerden öğrenilen düşünce ve davranış biçimlerinin bireyin iç dünyasında nasıl yer ettiğini ve iç sesi haline dönüştüğünü fark etmek oldukça temel bir adımdır. Ayrıca öz farkındalık geliştirerek kendini takdir edebilme üzerine çalışmak da önemlidir. Kişi kendisine karşı olan sert tutumunu ve eleştirel iç sesini şefkatli bir yanla değiştirmek için çabalayabilir. İçinizdeki şefkat isteyen ve bunu hak eden çocuğu fark edin ve ona her zaman destek olacağınızı hatırlatmayı bırakmayın.
Sağlıklı ilişkiler kurabildiğiniz mutlu günler dileriz.