Yüksek Standartlar Şeması Nedir?
Yüksek standartlar şeması, bireyin kendisi için aşırı yüksek beklentiler koymasına ve bu beklentilere ulaşmak için sürekli olarak kendisini zorlamasına neden olan bir düşünce kalıbıdır. Bu şemaya sahip kişiler, “daha iyisini yapmalıyım” veya “mükemmel olmalıyım” gibi inançlarla hareket eder. Ancak bu durum, zamanla yetersizlik hissine, tükenmişliğe ve yaşamdan alınan keyfin azalmasına yol açabilir.
Yüksek Standartlar Şeması Neden Ortaya Çıkar?
Yüksek standartlar şeması genellikle çocukluk dönemindeki aile dinamiklerinden kaynaklanır. Ebeveynlerin yüksek beklentileri ve başarının ebeveynden sevgi alabilmenin koşulu olarak görülmesi bu şemanın temelinde yer alabilir. Ayrıca, eleştirel bir aile ortamında büyüyen çocuklar, değerli hissedebilmek için mükemmel olmaları gerektiğine inanabilirler. Kardeşler veya akranlarla kıyaslanmak ya da sadece başarılarla takdir görmek de bu şemanın oluşumunda etkili faktörlerdir.
Yüksek Standartlar Şeması Belirtileri Nelerdir?
Bu şemaya sahip bireyler genellikle hata yapmaktan aşırı korkar ve her işte mükemmeli hedeflerler. Ancak bu durum, işleri bitirmekte zorluk yaşamalarına ve süreçten keyif almamalarına yol açabilir. Sürekli yüksek beklentilere ulaşma çabası, fiziksel ve duygusal tükenmişlik hissi yaratır. Bu başarı odaklı yaşam tarzı, bireyin anı yaşamasını zorlaştırır ve hayattan keyif almasını engelleyebilir. Ayrıca, yüksek standartların çevresindekileri de etkileyerek ilişkilerde gerginliğe ve uzaklaşmaya yol açtığı görülür. Tüm bu belirtiler, bireyin hem kişisel mutluluğunu hem de sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.
Yüksek Standartlar Şemasıyla Nasıl Başa Çıkılır?
Yüksek standartlar şemasıyla başa çıkmak için, kişinin kendine gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler belirlemesi önemlidir. Bu da elde edilen başarıların büyüklüğüne bakılmaksızın kutlanması ve kişinin kendini takdir etmeyi öğrenmesi ile mümkün olabilir. Hata yapmanın insan olmanın doğal bir parçası olduğunu kabul etmek, hata karşısında kendini suçlamak yerine bunu bir öğrenme ve gelişim fırsatı olarak görmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, kişinin kendi değerini yalnızca başarılarıyla ilişkilendirmemesi, değerinin varoluşundan kaynaklandığını fark etmesi gereklidir. Bu yaklaşım, yalnızca bireyin üzerindeki baskıyı azaltmakla kalmaz, aynı zamanda yaşamdan daha fazla keyif olanak tanıyacaktır. Sağlıklı ilişkiler kurabildiğiniz mutlu günler dileriz.